Het was verschrikkelijk. We waren stikkapot. Ik heb duizendmaal gevloekt en zweerde dat ik zoiets nóóit meer zou doen. En toch zou ik hem aanraden, de bekende via ferrata Ivano Dibona in de Dolomieten. Want het was ook prachtig! Maar liefst 228 foto’s trokken we, want doordat deze ‘ijzeren weg’ bijna volledig over de bergkam loopt, zijn de zichten adembenemend. Letterlijk en figuurlijk. Ik vertel graag over dit hemelse, helse avontuur!
Een beetje historie
De route van deze via ferrata bestaat al meer dan een eeuw, want ze werd aangelegd door het Italiaanse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het is bijna onmogelijk om je voor te stellen dat die dappere ‘soldati’ hier zomaar op en af liepen om de bergen te veroveren. Ze sleurden allerlei militair materiaal omhoog, groeven er tunnels, bouwden er bunkers en beschoten hun vijanden vanuit talrijke schietgaten.
En wij die dachten dat onze conditie best oké was… Het moet toen absoluut geen pretje zijn geweest, maar het levert ons wel een leuke extra op, want onderweg zie je allerlei indrukwekkende sporen van dit oorlogsverleden.
In de jaren ’60 werd de route herontdekt en opnieuw toegankelijk gemaakt door het olijke duo Freddy en Ivano Dibona. Die laatste heeft de officiële opening in 1970 echter niet meer meegemaakt, want de arme stakker overleed twee jaar eerder, nota bene tijdens een bergwandeling. Een droevig verhaal, maar het maakt wel dat de via ferrata nog steeds zijn naam draagt.
Voor vertrek
Hoewel je een peperdure excursie kan boeken bij verschillende organisaties (reken op meer dan 100 euro per persoon), is deze via ferrata perfect op eigen houtje te doen. Wij huurden voor 15 euro een klimsetje bij de winkel Sportpoint in Sexten-Moos, waar we verbleven, maar je vindt vast en zeker ook een verhuurdienst in Cortina D’Ampezzo.
Naast een helm en klimgordel, wapenden we ons met veel eten en drinken. Gelukkig! Over de ontberingen die we onderweg hebben gekend, vertel ik verder nog, maar weet alvast dat dit een energievretend avontuur was. En denk maar niet dat je onderweg ergens kan bijtanken… Bovendien loop je bijna de hele dag in de vlakke zon, dus ook zonnecrème is geen overbodige luxe.
Hoe geraak je er?
Met enorm veel goesting startten we aan de Passo di Tre Croci, aan het dalstation van de stoeltjeslift Rio Gere-Son Forca. Hier ligt een grote parking, waar we onze bolide gratis konden achterlaten. Wij waren daar pas om 10.00 uur, maar optimistisch als we zijn, kochten we bij de lift meteen een retourticketje voor 18,50 euro. We hoopten rond sluitingstijd om 17.00 uur toch wel terug te zijn?! Niet dus. De lift was al lang gesloten toen we er om 19.00 uur met flanellen benen weer aankwamen. Wie in tegenstelling tot ons wel op tijd vertrekt, d.i. bij openingstijd van de lift om 8.30 uur, heeft meer kans om een retourticket te kunnen benutten.
Wij vonden deze stoeltjeslift op zich al een leuke attractie! In slechts een kleine zeven minuten wonnen we 532 meter hoogte. Met bungelende benen genoten we van het uitzicht en keken we met leedvermaak naar de wandelaars onder ons, die de berg te voet op ploeterden. Wisten wij veel dat we het straks zelf honderdmaal zo moeilijk zouden hebben… (Let wel op, want deze lift is slechts geopend van de derde week van juni tot half september. De rest van het jaar raak je enkel boven met de benenwagen!)
Tot 2016 was ook de volgende etappe een makkie. Toen kon je immers nog een tweede liftje nemen tot aan de start van de via ferrata. Helaas pindakaas, die lift is nu dus buiten gebruik. En nee… Men heeft geen mooi, fonkelnieuw wandelpad aangelegd… Je moet hier gewoon de volle 700 hoogtemeter recht omhoog stappen! Achter Rifugio Son Forca staat het oude liftgebouw en vanaf daar loop/klauter/strompel/kruip je onder de kabels van de lift over losse stenen de berg op. Wij lazen dat dit stuk voor sommige moedige stappers een soort Processie van Echternach inhield. Bij elke drie stappen schoven ze er weer twee naar beneden… Pas na meer dan twee uur van dit titanenwerk bereikten ze eindelijk Rifugio Lorenzi, die nu ook gesloten is, waardoor je er zelfs geen bakje troost meer kan krijgen. Pas daar start de eigenlijke via ferrata.
Niet echt bemoedigend, vonden wij. Dus wij bedachten een alternatief en gingen de andere kant op! Dat betekent dat we ook de via ferrata in de omgekeerde richting deden, een keuze waar we nog steeds achter staan. Op deze manier behielden we de leukste stukken voor het laatst en spaarden we onszelf van deze vreselijke beklimming.
In plaats van de klim, startten wij met een afdaling! We volgden een korte, rode skipiste tot aan de onderkant van het liftje Padeon-Son Forca. Daar namen we het dalende pad langs de rivier Bosco. We hielden het water steeds links van ons, terwijl we rechts een veelbelovend zicht kregen op de machtige toppen waarover de via ferrata loopt. Je zou voor minder opgewonden raken! Na ongeveer vijf kilometer verlieten we dit brede pad aan een wegwijzer met zitbank. Hier begon ons klimwerk. Hoho, geen eitje! Een slingerend pad bracht ons na veel moeite boven de boomgrens. De inspanning was echter snel vergeten, want vanaf dat moment tot op het eind van de via ferrata, keken we onze ogen uit. Wat een panorama’s!!
En nu voor echt: de via ferrata zelf!
Een duidelijk startpunt werd ons niet gegeven, maar zodra we boven de boomgrens uitkwamen, duurde het niet lang of we botsten op een overblijfsel van een bunker. Hier hesen we ons in ons klimbroekje en zetten we ons schrap voor vijf kilometer klettersteigen. En ‘steigen’ deed het! In deze richting gaat de via ferrata in totaal zo’n 900 meter de hoogte in.
De weg vinden is eenvoudig: rode verf markeert de route. En als je die niet ziet, geven de ijzeren kabels het ook wel weg. In de eerste helft kom je echter nog niet veel van die kabels tegen. Pas in deel twee wordt het iets spannender en kom je langs meer laddertjes, smalle richels, ijzeren stangen en uiteindelijk een stoere hangbrug van 27 meter lang.
Deze brug was trouwens het decor voor een behoorlijk spectaculaire scène in de film Cliffhanger uit 1993. Sylvester Stallone kan zich maar net op tijd redden wanneer de brug door een ontploffing lost en ontsnapt zo aan zijn criminele achtervolgers (en aan een gruwelijke dood). Wij hebben hier geen ontploffing gezien, er waren geen misdadigers die ons beschoten vanuit hun helikopters en de brug bleek ons gewicht perfect aan te kunnen, dus laat deze dik overdreven filmscène je niet ontmoedigen!
Bovendien hoef je voor deze via ferrata geen stuntman te zijn. Puur technisch is er niet veel uitdaging aan. Daarom heb je dus absoluut geen gids nodig. Het fantastische aan de Ivano Dibona zijn de uitzichten, vaak langs verschillende kanten tegelijk! We liepen bijna helemaal over de bergkam en passeerden allerlei bergtoppen, zoals Vecio del Forame (2863m), Cima Padeon (2859m), Porcella Padeon (2763m), Cresta Bianca (2932m) en met een klein ommetje ook Cristallo d’Ampezzo (3008m).
En zo belandden we uiteindelijk aan Rifugio Lorenzi, bovenaan de niet-operationele lift, voor velen de start, maar voor ons dus het eindpunt van de via ferrata. De afdaling onder de lift was zoals verwacht enorm steil en de losliggende stenen maakten het allerminst eenvoudig. Maar wie over een gezond evenwichtsorgaan beschikt, moet dit kunnen. We vonden het juiste ritme en konden eigenlijk naar beneden ‘schuiven’ over de rollende keien. Helmpje ophouden is aangeraden!
Ons eindoordeel
Een via ferrata van vijf kilometer die technisch niet zo uitdagend is… Hoe zwaar kan dat zijn?! Wel… HEEL ZWAAR! Uiteindelijk zijn we maar liefst tien uur onderweg geweest, legden we in totaal 23 kilometer af en hadden we 1450 hoogtemeters in de benen. Dat we pas na sluitingstijd aan het liftje waren, maakte immers dat we nog een extra stuk te voet moesten doen. En zo’n via ferrata… Dat is vaak op handen en voeten klauteren over rotsen. Die kilometers tellen minstens driedubbel! Compleet uitgeput, overal stijf en hongerig, ploften we pas om 20.00 uur neer op de parking.
Moet je dan wel aan dit avontuur beginnen? JA! Ik beweerde toen misschien van niet, maar ondertussen zijn we enkele weken verder en ik zou het vandaag opnieuw willen doen. De uitzichten waren zo geweldig dat we bijna heel de tijd verbluft rondkeken. Voor ons beiden was dit op fysiek vlak één van de zwaarste uitdagingen ooit. Die voldoening achteraf (én de fantastische foto’s), is dat niet waar we het allemaal voor doen?!
placeswithoutdoors.com
Via Ferrata Ivano Dibona
